جناب دکتر فیرحی در مراسم بزرگداشت خود که تحت عنوان تکراری "کجا ایستاده ام" برگزار شد، ضمن تاکید بر هیمنه مثلث چپگرایی و استعمار و دولتگرایی که سویه های باستانگرایی هم پیدا میکند و نیز با اشاره به جنبه ...
نظریه اتمگرایی در بین متفکران اسلامی در دنیای اسلام و در دوران شکوفایی علم، نیز مطرح شد. واژۀ یونانی اتوموس، عینا ترجمه شده و به جای آن واژۀ جزء لایتجزی، به معنای تجزیه ناپذیر جایگزین شد.
ما بايد همان قدر كه برای حق ارج قايل شديم، مردم را به انجام تكاليف شان چه فرد و چه اجتماع سوق دهيم. نتيجه دامن زدن بر بحث حق، سوءاستفاده از آن شده است. اعلاميه جهانی حقوق بشر كه فوق‌العاده كار نفيسی است، اما مايه ...
یکى از نوابغ فلسفه که بحق مى‌توان او را فیلسوفى مولف در قرن بیستم نامید «لودویگ ویتگنشتاین» است. نابغه‌اى که در مدت زندگى‌اش دو دوره فلسفى متفاوت را پشت سر گذاشت و آثارش در فلسفه زبانى ...
آلبرکامو فیلسوف بزرگ فرانسوی بزرگترین کار فلسفه را پاسخ به این مساله می دانست که چرا انسان نباید خودکشی کند؟ به نظر او پاسخ به مساله معنای زندگی مهمترین کاری است که فلسفه باید برای انسان انجام دهد. در باره مساله ...
اینکه در جهان کنونی چگونه می‌توان به یک نظام معرفتی دست پیدا کرد که هم به سکولاریسم، نهیلیسم و بی‌معنایی عالم جدید منتهی نشود، و هم بتواند از ارزش‌ها و جهان‌بینی سنتی دفاع کند، پرسش بسیار ژرفی است ؛ پاسح به آن ...
اتفاقی بودن یک رویداد در جایی است که آن رویداد معلول عاملی غیر از علت شناخته شده خود باشد. چنین وضعیتی بدون اینکه علت معینی داشته باشد به سبب تقارن و همراهی بین دو عامل پیش می آید.
در طول تاریخ عرفان، به‌ویژه در قرنهای اخیر، تعادل عرفانی خود را از دست داده‌ایم. عرفان گاه بدون اینکه خود را با علم و صنعت و فرهنگ همگام کند، به رشدش ادامه داده و مانند سلول‌های سرطانی، توان جامعه ...
علوم انسانی (humanities) یا چنان‌كه برخی از اهل اندیشه پیشنهاد می‌كنند، «انسانیات» در برابر «طبیعیات» برای «علوم طبیعی»، به مجموعه‌ای از علوم گفته می‌شود ...
در سالیان اخیر، دوستان بسیاری از داخل و خارج کشور که علایق فرهنگی و فلسفی پررنگی دارند، در عین حال تحصیلات رسمیِ فلسفی ندارند؛ عناوین آثار فلسفی چندی را از من سراغ گرفته اند؛ کتابهایی که ایشان را با چیستی و چند ...
جهان، امری مینوی است که بر زمین بار می‌شود، تا آدمی بتواند بر آن (زمین) زمان را خلق کند و در آغوش گیرد و بر زمین مستقر شود. این امر مینوی را به استعاره تقلیل می‌دهیم. پس زیستن یعنی استقراری استعاری، بر ...
آیا پاسخ‌گویی به مسائل امروزین علوم انسانی و اجتماعی با تفسیر ابن‌خلدون ممکن است؟
جامعه‌شناس، مورخ، فیلسوف، انسان‌شناس و ... همگی القاب و مراتب علمی است که پس از کشف ابن‌خلدون در مغرب ...
رازآمیزترین بخش زندگی پیامبر اسلام(ص)، خدای او است. خدای فقیهان، قانونگذار است و خدای فیلسوفان علة العلل و خدای متکلمان قاضی دادگاه قیامت و خدای عارفان مقصد هستی. اما خدای محمد(ص)، خدای نجات‌بخش بود؛ نجات ...
اصل مساله رابطه روشنفكري و فلسفه در جامعه ما يك سوال جدي نيست، زيرا ما نه روشنفكري به معناي دقيق كلمه داريم و نه فلسفه. من در كتاب ماجراي غم‌انگيز روشنفكري در ايران اين نكته را توضيح داده‌ام. اما چرا ...
صدرا بر ویژگی خاص معرفت یعنی تجرّد تاکید و اصرار دارد بدون تجرد از ماده و محدودیت‌های آن هیچ معرفتی حتی ادراکات حسی تحقّق نمی یابد. تجرّد نیز مترتّب بر مراتب وجودی، تجرد مثالی و عقلی است.
